Przybicie a upadłość egzekwowanego dłużnika

Uchwała
Sądu Najwyższego – Izba Cywilna
z dnia 18 listopada 2021 r.
III CZP 77/20

Uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika (art. 146 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1228 ze zm.) nie jest przeszkodą do przysądzenia własności nieruchomości na rzecz nabywcy licytacyjnego, któremu prawomocnie udzielono przybicia przed ogłoszeniem upadłości dłużnika i który wykonał warunki licytacyjne (art. 998 § 1 k.p.c.).

Postępowania egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości zostają z mocy prawa na skutek ogłoszenia upadłości zawieszone z dniem ogłoszenia upadłości. Zawieszone w tym trybie postępowania umarzane są z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Zawieszeniu z mocy prawa podlegają postępowania egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości, wszczęte przed ogłoszeniem upadłości. Zgodnie jednak z przepisem art. 146 ust. 1 zd. 3 p.u. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie przysądzeniu własności nieruchomości, jeżeli przybicia prawomocnie udzielono przed ogłoszeniem upadłości, a nabywca egzekucyjny wpłaci w terminie cenę nabycia. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego dopuszczalne jest przysądzenie własności nieruchomości także po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, jeżeli do uprawomocnienia postanowienia o przybiciu doszło przed ogłoszeniem upadłości dłużnika. Przemawiają za tym bowiem względy celowościowe, a mianowicie potrzeba zapobieżenia zniweczenie efektów prowadzonego postępowania egzekucyjnego z nieruchomości oraz uniknięcie pokrzywdzenia licytanta.