PRZYCZYNY ODDALENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI

WYPŁACALNOŚĆ DŁUŻNIKA

Podstawą ogłoszenia upadłości dłużnika jest stan jego niewypłacalności. Zdolność dłużnika do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych oraz stan przewyżki majątku nad zobowiązaniami o wyłączają możliwość ogłoszenia upadłości przez sąd. Należy także zaznaczyć, że pomimo występowania stanu nadmiernego zadłużenia sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 6 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, dalej: p.u.). Przesłanka nadmiernego zadłużenia ma jedynie pomocnicze znaczenie wobec przesłanki płynnościowej. Dlatego też sąd upadłościowy jest uprawniony do oddalenia wniosku, gdy na podstawie zebranego materiału dowodowego dojdzie do wniosku, że zachodzą szczególne okoliczności, które polegają na braku zagrożenia, iż dłużnik utraci zdolność do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie. Przepis ten znajdzie zastosowanie w tych wszystkich stanach faktycznych, gdzie zadłużenie wprawdzie przekracza wartość majątku, ale nie jest wymagalne, a bieżąca sytuacja dłużnika jest na tyle stabilna, że zapewnione jest wykonywanie wszystkich zobowiązań w dłuższej niż niedaleka perspektywie czasowej. Takie rozwiązanie pozwala na prowadzenie działalności gospodarczej w modelu opartym o działanie na cudzym majątku, a koszty początkowe mają być zrównoważone zyskami w długiej perspektywie czasowej. Ważne, aby w takich sytuacjach bieżące regulowanie zobowiązań pozostawało niezagrożone

BRAK MAJĄTKU NA ZASPOKOJENIE KOSZTÓW POSTĘPOWANIA

Zgodnie z art. 2 ust. 1 p.u. postępowanie upadłościowe należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą – dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane. Podstawowym celem postępowania upadłościowego prowadzonego według zasad ogólnych jest optymalne zaspokojenie wierzycieli. Zapewnieniu sensu prowadzenia postępowania upadłościowego w stosunku do przedsiębiorcy służy konstrukcja art. 13 p.u. Przepis ten składa się z pięciu ustępów i zawiera dwie podstawy oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości. 

Pierwsza podstawa ujęta jest w art. 13 ust. 1 p.u., zgodnie z którym sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów.

Druga podstawa zawarta jest w art. 13 ust. 2 p.u., zgodnie z którym sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że obciążenia majątku dłużnika są bezskuteczne według przepisów ustawy albo gdy dokonane zostały w celu pokrzywdzenia wierzycieli, jak również jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że dłużnik dokonał innych czynności prawnych bezskutecznych według przepisów ustawy, którymi wyzbył się majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania, a okoliczności sprawy wskazują, że zastosowanie przepisów o bezskuteczności i zaskarżaniu czynności upadłego doprowadzi do uzyskania majątku o wartości przekraczającej przewidywaną wysokość kosztów, przepisów art. 13 ust. 1 i 2 nie stosuje się. Mimo braku w majątku dłużnika środków na koszty postępowania, sąd nie może oddalić wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy zostanie uprawdopodobnione, że istnieje szansa na wprowadzenie na powrót do majątku dłużnika składników wyprowadzonych z pokrzywdzeniem wierzycieli lub uwolnienie od obciążeń elementów majątku obciążonych ze szkodą dla wierzycieli. Jeżeli zatem uprawdopodobnione zostanie, iż spełnione są przesłanki ustawowe wymienione w art. 127–131 PrUp lub w art. 527 KPC, a wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w takim terminie, iż wystąpienie z odpowiednim powództwem jest jeszcze możliwe, to sąd nie oddali wniosku.

POJĘCIE MAJĄTKU DŁUŻNIKA

W skład majątku dłużnika mogą wchodzić środki zdeponowane na rachunkach bankowych, gotówka, nieruchomości, ruchomości, wierzytelności, własność przemysłowa, prawa autorskie. Pojęcie majątku dłużnika nie jest tożsame z pojęciem przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym (art. 551 k.c.). Majątek dłużnika może obejmować także takie składniki, które nie są powiązane funkcjonalnie z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. 

Podstawą oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie jest brak majątku płynnego, który pozwoli na zaspokojenie początkowych kosztów postępowania upadłościowego. Jeśli dłużnik posiada majątek na zaspokojenie kosztów postępowania, ale nie posiada gotówki, to upadłośc powinna być ogłoszona. 

Oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.

Oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego (art. 13 ust. 2a p.u.). Zgodnie z art. 25a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym 

Sąd rejestrowy wszczyna z urzędu postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do Rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w przypadku gdy:
1) oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości lub umarzając postępowanie upadłościowe, sąd upadłościowy stwierdzi, że zgromadzony w sprawie materiał daje podstawę do rozwiązania bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego;
2) oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości lub umorzono postępowanie upadłościowe z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.
W toku postępowania o rozwiązanie podmiotu wpisanego do Rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego sąd rejestrowy bada, czy podmiot ten posiada zbywalny majątek i czy faktycznie prowadzi działalność.