Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 243, dalej: p.r.) stanowi w art. 2, że restrukturyzację przeprowadza się następującymi procedurami:
- postępowanie o zatwierdzenie układu
- przyspieszone postępowanie układowe
- postępowanie układowe
- postępowanie sanacyjne
Wybór procedury został pozostawiony przedsiębiorcy, który zgodnie z art. 3 p.r. jest niewypłacalny lub zagrożony niewypłacalnością.
Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.
Przyspieszone postępowanie układowe:
- umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie;
- może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
Wybór pomiędzy postępowaniem o zatwierdzenie układu i przyspieszonym postępowaniem układowym zależy tylko od tego, czy dłużnik potrafi porozumieć się ze swoimi wierzycielami samodzielnie i indywidualnie czy też, dla uwiarygodnienia własnych propozycji i ich znaczenia procesowego, potrzebuje procedury sądowego zgromadzenia wierzycieli. Zaletą procedury przyspieszonego postępowania układowego jest sposób liczenia potrzebnej większości głosów, który odbiera możliwość sabotowania układu przez wierzycieli biernych i niechętnych do oddania głosu.
Definicja wierzytelności bezspornej i spornej jest uregulowana w art. 65 ust. 4 i 5 p.r. Zgodnie z ust. 4 przez wierzyciela osobistego, któremu przysługuje wierzytelność bezsporna, należy rozumieć wierzyciela osobistego, który został wskazany przez dłużnika w spisie wierzycieli załączonym do wniosku restrukturyzacyjnego lub którego wierzytelność została stwierdzona tytułem egzekucyjnym lub który został umieszczony w spisie wierzytelności. Zgodnie z ust. 5 przez wierzytelność sporną należy rozumieć inną niż opisana w ust. 4, która została skonkretyzowana co do zakresu świadczenia dłużnika i podstawy faktycznej, w szczególności wierzytelność, co do której:
- dłużnik został wezwany do spełnienia świadczenia,
- zawezwano dłużnika do próby ugodowej,
- wytoczono powództwo przeciwko dłużnikowi,
- podniesiono zarzut potrącenia w sprawie wszczętej przez dłużnika,
- toczy się postępowanie przed sądem polubownym,
- dłużnik zgłosił zastrzeżenia w przyspieszonym postępowaniu układowym (art. 90 ust. 2 p.r.).
Scenariusz przyspieszonego postępowania układowego
1. Przedsiębiorca składa do Sądu wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.
2. Sąd wydaje postanowienie o otwarciu przyspieszonego postępowania układowego.
3. Działania po otwarciu przyspieszonego postępowania układowego:
- nadzorca sądowy sporządza spis wierzytelności i odrębnie wierzytelności spornych,
- wnoszenie zastrzeżeń do spisu wierzytelności,
- zwołanie przez Sąd zgromadzenia wierzycieli,
- głosowanie nad układem na zgromadzeniu wierzycieli.
4. Postanowienie Sądu o zatwierdzeniu układu.
5. Z dniem uprawomocnienia układu nadzorca sądowy obejmuje funkcję nadzorcy wykonania układu.
Po wykonaniu układu Sąd wydaje postanowienie.