Uniwersalność układu

Zasadą jest, że układ obejmuje wszystkie wierzytelności powstałe przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, przy czym szczegółowe przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2016 r. poz. 1574, dalej: p.r.) mogą przewidywać wyjątki od wspomnianej wyżej reguły. Układ ma za zadanie zrestrukturyzować całość zadłużenia, niezależnie od jego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zakres przedmiotowy układu nie jest zawężany do zobowiązań związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Zatem, gdy dłużnik jest przedsiębiorcą, układ obejmuje także jego zobowiązania o prywatnym charakterze. Nie ma znaczenia dla określenia zakresu przedmiotowego układu pieniężny lub niepieniężny charakter wierzytelności.

Art. 163 ust. 2 p.r. Restrukturyzacja dotyczy w równym stopniu zobowiązań pieniężnych i niepieniężnych. Jeżeli wierzyciel w terminie tygodnia od dnia otrzymania zawiadomienia o terminie zgromadzenia wierzycieli z odpisem propozycji układowych sprzeciwił się restrukturyzacji swojej wierzytelności jako wierzytelności niepieniężnej, składając oświadczenie nadzorcy albo zarządcy albo ze względu na charakter wierzytelności niepieniężnej restrukturyzacja nie jest możliwa, wierzytelność ta zmienia się w wierzytelność pieniężną. Skutek ten powstaje z dniem otwarcia postępowania.

Dla określenia zakresu przedmiotowego układu nie ma również znaczenia charakter i źródło zobowiązania i wierzytelności. Układ obejmuje zarówno zobowiązania o cywilnoprawnym charkterze jak i te publicznoprawne.

Wierzytelności osobiste i rzeczowe

Zgodnie z art. 150 ust. 1 pkt. 1 p.r. układ obejmuje wierzytelności osobiste powstałe przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Odpowiedzialność rzeczowa dłużnika może mieć charakter wyłączny, gdy odpowiada on za dług cudzy (np. ustanawiając hipotekę na zabezpieczenie zobowiązania osoby trzeciej), lub równoległy do odpowiedzialności osobistej (dłużnik ustanawia dodatkowe zabezpieczenie na rzecz swojego wierzyciela). W pierwszym przypadku przywołany już przepis art. 150 ust. 1 pkt. 1 p.r. wyłącza wierzytelności wyłącznie rzeczowe spod mocy układu. W drugim wypadku ma zastosowanie reguła z art. 151 ust. 2 – 3 p.r.

Art. 151 p.r.

2. Układ nie obejmuje wierzytelności ze stosunku pracy oraz wierzytelności zabezpieczonej na mieniu dłużnika hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, w części znajdującej pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia, chyba że wierzyciel wyraził zgodę na objęcie jej układem. Zgodę na objęcie wierzytelności układem wyraża się w sposób bezwarunkowy i nieodwołalny, najpóźniej przed przystąpieniem do głosowania nad układem. Zgoda może zostać wyrażona ustnie do protokołu zgromadzenia wierzycieli.

3. Do wierzytelności zabezpieczonych przeniesieniem na wierzyciela własności rzeczy, wierzytelności lub innego prawa przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Odsetki

Zgodnie z przepisem art. 150 ust. 1 pkt. 2 p.r. układ obejmuje odsetki za okres od dnia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.

Układ obejmuje więc wszelkie odsetki, zarówno dotychczasowe (zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą wierzytelności powstałych przed dniem otwarcia postępowania), jak i aktualne. W spisie wierzytelności umieszcza się jednak wyłącznie odsetki obliczone na dzień otwarcia postępowania, włącznie z tym dniem.

Art. 79 ust. 2 p.r.

Odsetki od wierzytelności pieniężnej umieszcza się w spisie wierzytelności w kwocie naliczonej do dnia poprzedzającego dzień otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego włącznie.

Tym samym późniejsze odsetki, choć objęte restrukturyzacją nie zmieniają siły głosu wierzyciela.

Art. 107 ust. 2 p.r.

Wierzyciele głosują sumą wierzytelności umieszczoną w zatwierdzonym spisie wierzytelności lub tytule egzekucyjnym.

Wierzytelności warunkowe

Układ obejmuje także wierzytelności uzależnione od warunku zawieszającego, choćby ziścił się on już po dniu otwarcia postępowania.

Wierzytelności z umów wzajemnych

Art. 150 ust. 2 p.r.

Wierzytelności wobec dłużnika wynikające z umowy wzajemnej, która nie została wykonana w całości lub części przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, są objęte układem tylko w przypadku, gdy świadczenie drugiej strony jest świadczeniem podzielnym i tylko w zakresie, w jakim druga strona spełniła świadczenie przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego i nie otrzymała świadczenia wzajemnego.

Wierzytelność wobec dłużnika wynikająca z umowy wzajemnej jest objęta układem tylko przy spełnieniu następujących warunków:

1) umowa wzajemna nie została wykonana w całości lub w części przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego. Innymi słowy, istotny jest stan “niezamknięcia” kontraktu na dzień otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego;

2) świadczenie drugiej strony jest świadczeniem podzielnym;

3) wierzytelność jest objęta układem tylko w zakresie, w jakim druga strona spełniła świadczenie przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego i nie otrzymała świadczenia wzajemnego.

W pozostałym zakresie wierzytelności z umów wzajemnych nie są objęte układem.