Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r. poz. 2344, dalej: p.u.) przewiduje odmienne zasady dla dochodzenia alimentów bieżących oraz zaległych.
Zobowiązania alimentacyjne ciążące na upadłym, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości/poupadłościowe zobowiązania alimentacyjne upadłego.
Art. 343 p.u.
1. Z masy upadłości zaspokaja się w pierwszej kolejności koszty postępowania, a jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają – również inne zobowiązania masy upadłości, o których mowa w art. 230 ust. 2, w miarę wpływu do masy upadłości stosownych sum.
1a. Jeżeli inne zobowiązania masy upadłości, o których mowa w art. 230 ust. 2, nie zostaną zaspokojone w sposób, o którym mowa w ust. 1, zaspokaja się je stosunkowo do wysokości każdej z nich w drodze podziału funduszów masy upadłości. Przepisy art. 347-360 stosuje się odpowiednio.
2. Zobowiązania alimentacyjne ciążące na upadłym, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, syndyk zaspokaja zgodnie z ust. 1 w terminach ich płatności, do dnia sporządzenia ostatecznego planu podziału, każdorazowo dla każdego uprawnionego w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Pozostała część tych należności nie podlega zaspokojeniu z masy upadłości.
Zobowiązania alimentacyjne ciążące na upadłym, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, syndyk zaspokaja w terminach ich płatności, do dnia sporządzenia ostatecznego planu podziału, każdorazowo dla każdego uprawnionego w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Pozostała część tych należności nie podlega zaspokojeniu z masy upadłości. Syndyk może badać, czy zobowiązania alimentacyjne nie są instrumentem pokrzywdzenia wierzycieli.
Osoba uprawniona do alimentów po ogłoszeniu upadłości dłużnika będzie je nadal otrzymywać z tą tylko różnicą, że renta ta będzie uiszczana nie przez samego upadłego (jak przed ogłoszenie upadłości), a bezpośrednio przez syndyka. Warto zwrócić uwagę, że występuje tutaj ograniczenie kwotowe, zgodnie z czym syndyk będzie wypłacał uprawnionemu alimenty do kwoty równej płacy minimalnej.
Alimenty zaległe/przedupadłościowe zobowiązania alimentacyjne upadłego
Wierzytelność alimentacyjna powstała jeszcze przed ogłoszeniem upadłości wymaga zgłoszenia sędziemu-komisarzowi wskutek czego może zostać umieszczona na liście wierzytelności. Wierzyciel alimentacyjny (bądź jego przedstawiciel ustawowy, np. rodzic) powinien złożyć sformalizowane pismo zatytułowane „Zgłoszenie wierzytelności”, by móc w ten sposób uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym – jest to jedyny sposób na dochodzenie roszczeń z tytułu zaległych alimentów w ramach postępowania upadłościowego.