Uchwała
Sądu Najwyższego – Izba Cywilna
z dnia 11 kwietnia 2024 r.
III CZP 63/23

Postanowienie o przekazaniu pozwu syndykowi jako zgłoszenia wierzytelności podlega zaskarżeniu zażaleniem (art. 394 § 1 pkt 4 KPC per analogiam).

Wierzytelności upadłościowych nie można dochodzić w procesie przeciwko syndykowi (ani upadłemu) – jedynym sposobem ich dochodzenia jest zgłoszenie wierzytelności. Pozew wniesiony przeciwko syndykowi (upadłemu) o wierzytelność podlegającą zgłoszeniu do masy upadłości powinien być w trybie art. 200 k.p.c w zw. z art. 229 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2022 r. poz. 1520, dalej: p.u.)  “przekazany” syndykowi (w sprawach wszczętych na wniosek złożony przed 1 grudnia 2021 r. sędziemu-komisarzowi). W przypadku jednak gdyby powód jednoznacznie twierdził (w samym pozwie lub w zażaleniu na postanowienie o przekazaniu), że nie zamierza zgłaszać wierzytelności, a pozwać tylko i wyłącznie upadłego, to pozew taki powinien być odrzucony. Droga sądowa przeciwko upadłemu jest w tym wypadku niedopuszczalna z mocy art. 144 p.u.

Zgodnie z przepisem 216a ust. 1 p.u. w postępowaniu upadłościowym pisma procesowe oraz dokumenty, z wyłączeniem pism i dokumentów, o których mowa w art. 216ab, wnosi się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe z wykorzystaniem udostępnianych w tym systemie formularzy. Pisma oraz dokumenty niewniesione za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma albo dokumentu do sądu, tymczasowego nadzorcy sądowego, zarządcy przymusowego, syndyka albo organu, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio, o czym poucza się wnoszącego pismo albo dokument. Pouczenie nie jest wymagane, jeżeli wnoszącym pismo albo dokument jest tymczasowy nadzorca sądowy, zarządca przymusowy, syndyk albo organ, do którego przepisy o syndyku stosuje się odpowiednio.

Wierzyciele, którym przysługują należności ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń z tytułu wynagrodzenia reprezentanta upadłego lub wynagrodzenia osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem dłużnika, należności alimentacyjne oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, mogą wnosić pisma procesowe oraz dokumenty z pominięciem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe (art. 216aa ust. 1 p.u.)