Nowe postępowanie o zatwierdzenie układu od 1 grudnia 2021 r.

Na mocy ustawy z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (tekst jednolity: (Dz.U. z 2021 r. poz. 1072, dalej: Tarcza 4.0) ustawodaw­ca wprowadził nową procedurę restrukturyzacyjną, której celem jest szybsze i efektywniejsze zawarcie układu przez dłużnika z wierzycielami, z zapewnieniem ochrony słusznych praw wierzycieli, a mianowicie uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu (uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne)

Zgodnie z art. 15 Tarczy 4.0 do dnia 30 listopada 2021 r. podmiot, do którego stosuje się przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 814, dalej: p.r.), który zawarł z doradcą restrukturyzacyjnym umowę, o której mowa w art. 210 tej ustawy, może obwieścić w Monitorze ­Sądowym i Gospodarczym o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu prowadzonego w oparciu o przepisy p.r. znajdujące zastosowanie do postępowania o zatwierdzenie układu ze zmianami wynikającymi z tej ustawy.

W zakresie skutków otwarcia uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego ustawodawca wprowadził immunitet egzekucyjny i odsyła do przepisów o przyspieszonym postępowaniu układowym (stosowanych także w postępowaniu układowym i sanacyjnym) w zakresie takich zagadnień jak: moratorium na spłatę długów, ograniczenie możliwości potrącenia, ograniczenia w rozwiązywaniu niektórych umów.

Regulacja odnosząca się do uproszczonej restrukturyzacji miała mieć charakter sezonowy (efemeryczny). Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne stanowiło postępowanie tymczasowe i jednorazowe, wprowadzone z uwagi na epidemię COVID-19 powodującą wystąpienie stanu zagrożenia niewypłacalnością oraz stanu niewypłacalności wielu podmiotów gospodarczych.

Przepisy dopuszczające otwarcie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego miały obowiązywać do końca czerwca 2021 r., jednakże ustawą z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1080, dalej: k.r.z.) nie tylko dostosowano  rozwiązania przyjęte Tarczą 4.0 do przepisów ustawy Prawo restrukturyzacyjne, to jednocześnie do dnia 30 listopada 2021 r. wydłużono możliwość dokonania obwieszczenia uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu – uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. Szybko bowiem okazało się, że przepisy, które miały stanowić rozwiązanie wyłącznie terminowe, znalazły uznanie wśród przedsiębiorców borykających się z problemami wypłacalności. Ustawą z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw na stałe wprowadzono zmiany w dotychczas najmniej popularnym z postępowań restrukturyzacyjnych, a mianowicie w postępowaniu o zatwierdzenie układu. Bolączką tego postępowania jest zupełny brak ochrony dłużnika przed postępowaniami egzekucyjnymi. W postępowaniu o zatwierdzenie układu uregulowanym w p.r. ustawodawca nie przewidział bowiem  jakiegokolwiek  immunitetu egzekucyjnego dłużnika.

Niewystarczająca ochrona przed egzekucją dłużnika jest także mankamentem obecnie obowiązującej regulacji normującej przebieg uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. O ile z dniem opublikowania obwieszczenia o otwarciu uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego do dnia umorzenia lub zakończenia postępowania postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej z mocy prawa układem oraz dotyczące wierzytelności zabezpieczonej rzeczowo na składnikach majątku dłużnika (przy propozycjach układowych spełniających kryteria z art. 17 Tarcza 4.0.) ulega zawieszeniu z mocy prawa to przepisy Tarczy 4.0 nie przewidują możliwości uchylenia dokonanych zajęć.