Uchwała
Sądu Najwyższego – Izba Cywilna
z dnia 15 października 2024 r.
III CZP 13/24
W razie nienależytego wykonania przez zarządcę ustawowych zadań podstawą obniżenia albo odmowy przyznania wynagrodzenia określonego w art. 55 ust. 2 pkt 1-3 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (jedn. tekst: Dz. U. z 2024 r., poz. 1428) są przepisy tej ustawy regulujące status prawny i obowiązki zarządcy.
Art. 55 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (tekst jednolity: Dz.U. z 2024 r. poz. 1428, dalej: p.r.)
- Wynagrodzenie zarządcy ustala się jako sumę pięciu części składowych, w granicach od trzykrotności do dwustuośmiokrotności podstawy wynagrodzenia.
- Części składowe wynagrodzenia ustala się według następujących zasad:
1) część zależna od liczby wierzycieli będących uczestnikami postępowania:
a) jedna podstawa wynagrodzenia – do 10 wierzycieli,
b) trzy podstawy wynagrodzenia – od 11 do 50 wierzycieli,
c) sześć podstaw wynagrodzenia – od 51 do 100 wierzycieli,
d) dziesięć podstaw wynagrodzenia – od 101 do 500 wierzycieli,
e) dwanaście podstaw wynagrodzenia – od 501 do 1000 wierzycieli,
f) dwadzieścia cztery podstawy wynagrodzenia – powyżej 1000 wierzycieli;
2) część zależna od sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom będącym uczestnikami postępowania:
a) jedna podstawa wynagrodzenia – dla sumy do 100 000,00 zł,
b) trzy podstawy wynagrodzenia – dla sumy od 100 000,01 zł do 500 000,00 zł,
c) sześć podstaw wynagrodzenia – dla sumy od 500 000,01 zł do 1 000 000,00 zł,
d) dziesięć podstaw wynagrodzenia – dla sumy od 1 000 000,01 zł do 10 000 000,00 zł,
e) dwanaście podstaw wynagrodzenia – dla sumy od 10 000 000,01 zł do 500 000 000,00 zł,
f) dwadzieścia cztery podstawy wynagrodzenia – dla sumy przekraczającej 500 000 000,00 zł;
3) część zależna od średniomiesięcznych obrotów osiągniętych w toku postępowania sanacyjnego:
a) jedna podstawa wynagrodzenia – do 20 000,00 zł,
b) sześć podstaw wynagrodzenia – od 20 000,01 zł do 100 000,00 zł,
c) dwanaście podstaw wynagrodzenia – od 100 000,01 zł do 1 000 000,00 zł,
d) dwadzieścia podstaw wynagrodzenia – od 1 000 000,01 zł do 10 000 000,00 zł,
e) sześćdziesiąt podstaw wynagrodzenia – od 10 000 000,01 zł do 50 000 000,00 zł,
f) osiemdziesiąt podstaw wynagrodzenia – powyżej 50 000 000,00 zł;
4) część ustalana przez sąd, stosownie do:
a) stopnia poprawy kondycji ekonomicznej przedsiębiorstwa dłużnika, która miała miejsce w czasie trwania postępowania sanacyjnego, wyrażającego się między innymi w zwiększeniu przychodów i ograniczeniu kosztów,
b) podjęcia przez zarządcę innych działań, w szczególności zawarcia umów, które przyniosą w przyszłości pozytywne ekonomicznie efekty dla dłużnika,
c) stopnia skomplikowania sytuacji majątkowej i prawnej masy sanacyjnej oraz rodzaju i zakresu działalności prowadzonej przez dłużnika, w tym liczby pracowników zatrudnianych przez dłużnika
– w granicach do sześćdziesięciu podstaw wynagrodzenia;
5) część ustalana w przypadku, gdy z przyczyn niezależnych od zarządcy postępowanie trwa dłużej niż dwanaście miesięcy – w granicach do dwudziestu podstaw wynagrodzenia. - Przez podstawę wynagrodzenia należy rozumieć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Art. 58 ust. 1 p.r.
Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie wynagrodzenia ostatecznego na wniosek zarządcy złożony w terminie tygodnia od dnia złożenia opinii o możliwości wykonania układu albo doręczenia mu postanowienia o odwołaniu albo zmianie zarządcy albo umorzeniu postępowania. Złożenie wniosku z uchybieniem terminu skutkuje przyznaniem wynagrodzenia ostatecznego w wysokości dotychczas pobranych zaliczek, chyba że sąd postanowi o przyznaniu niższego wynagrodzenia i zwrocie części zaliczek. Do dnia wydania postanowienia w przedmiocie wynagrodzenia ostatecznego zarządca może złożyć wniosek o przywrócenie terminu, wykazując, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.
Wysokość wynagrodzenia zarządcy w postępowaniu sanacyjnym jest uzależniona od efektów postępowania, a także od jego stopnia skomplikowania. Bazą do ustalenia wysokości wynagrodzenia jest przeciętne wynagrodzenie za pracę w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za kwartał poprzedzający ustalenie wysokości wynagrodzenia. Wielkość wynagrodzenia zależna jest od pięciu składników:
- liczby wierzycieli będących uczestnikami postępowania (objętych układem, jak i pozaukładowych);
- sumy wierzytelności przysługującej wierzycielom będących uczestnikami postępowania;
- miesięcznych obrotów osiągniętych w całym postępowaniu sanacyjnym;
dodatkowo wielokrotność wskaźników może zostać podwyższona przez sąd uznaniowo zależnie od: - stopnia poprawy kondycji przedsiębiorstwa, a także w przypadku, gdy
- z przyczyn niezależnych od zarządcy postępowanie będzie trwało dłużej niż 12 miesięcy.