Zawiadamianie przez syndyka placówek pocztowych o ogłoszeniu upadłości dłużnika

Skoro w myśl art. 176 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535) placówki pocztowe doręczają syndykowi adresowaną do upadłego korespondencję i wszelkie przesyłki, a ten zobligowany jest je przekazać upadłemu (o ile dotyczą masy upadłości), to tym samym syndyka traktować należy jako „domownika”, o którym mowa w art. 132 § 2 KPK, z wszystkimi tego konsekwencjami. Oznacza to, że datą doręczenia pisma adresatowi jest dzień oddania go syndykowi. Domniemanie to – co oczywiste – może zostać obalone w toku postępowania, gdy adresat wykaże, że pomimo prawnie skutecznego doręczenia pismo nie zostało mu oddane w ogóle lub otrzymał je z opóźnieniem.

Przeciwne stanowisko co do traktowania syndyka jako “domownika” jest prezentowane w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 30 maja 2016 r. I OZ 422/16, syndyka masy upadłości nie należy traktować jako “domownika”, o którym mowa w art. 43 Kodeksu postępowania administracyjnego i wynikających z tego konsekwencji polegających na uznaniu, że datą doręczenia pisma adresatowi, któremu ustanowiono syndyka, jest w każdym przypadku dzień oddania pisma syndykowi. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, takiego wniosku nie można wywieść z brzmienia art. 176 ust. 2 ustawy p.u., zgodnie z którym syndyk zawiadamia placówki pocztowe w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz.U. 2012, poz. 1529) o ogłoszeniu upadłości.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wielokrotnie dokonywano wykładni pojęcia “domownik” przyjmując, że domownikiem będzie stały mieszkaniec jakiegoś domu, człowiek razem z kimś mieszkający, np. członek rodziny, współlokator, pracownik domowy. Syndyk masy upadłości warunków tych nie spełnia, a przyznane mu w art. 176 ust. 2 ww. ustawy uprawnienie do odbioru korespondencji adresowanej do upadłego, nie oznacza, iż w każdym przypadku odbiór korespondencji przez syndyka wywoła skutek prawny doręczenia. Tego rodzaju skutek może wywołać jedynie doręczenie korespondencji dotyczącej majątku wchodzącego w skład masy upadłości, bowiem tylko w tych sprawach syndyk posiada legitymację do działania na rachunek upadłego. Pozostałą korespondencję syndyk ma obowiązek przekazać upadłemu. Skutek doręczenia tych pism następuje na zasadach ogólnych z datą ich przekazania adresatowi (zob.  postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 maja 2016 r., I OZ 454/16).