SKARGA NA CZYNNOŚCI KOMORNIKA

Art. 767 k.p.c.

§ 1.Na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Dotyczy to także zaniechania przez komornika dokonania czynności. Skargę rozpoznaje sąd właściwy ze względu na siedzibę kancelarii komornika.

§ 11. Skarga nie przysługuje na zarządzenie komornika o wezwaniu do usunięcia braków pisma, na zawiadomienie o terminie czynności oraz na uiszczenie przez komornika podatku od towarów i usług.

§ 2. Skargę może złożyć strona lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone.

§ 3. Skarga na czynność komornika powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem.

§ 31.Skarga może być wniesiona na urzędowym formularzu.

§ 32.Komornik doręcza urzędowy formularz skargi dłużnikowi przy pierwszej czynności egzekucyjnej oraz stronom i uczestnikom obecnym podczas czynności dokonywanej poza kancelarią, chyba że czynność ta podlega zaskarżeniu skargą w formie ustnej.

§ 33. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór i sposób udostępniania urzędowego formularza skargi, mając na względzie ustawowe wymagania przewidziane dla tego pisma, potrzebę zamieszczenia niezbędnych pouczeń co do sposobu wypełniania formularza, wnoszenia pisma i skutków niedostosowania go do ustawowych wymagań, a także konieczność bezpłatnego udostępniania formularzy w kancelariach komorniczych, siedzibach sądów oraz sieci Internet w formie pozwalającej na dogodną edycję treści formularza.

§ 4. Skargę wnosi się w terminie tygodniowym od dnia dokonania czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona; w innych przypadkach – od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności strony lub osoby, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, a w braku zawiadomienia – od dnia powzięcia wiadomości przez skarżącego o dokonanej czynności. Skargę na zaniechanie przez komornika dokonania czynności wnosi się w terminie tygodniowym od dnia, w którym skarżący dowiedział się, że czynność miała być dokonana.

§ 5. Skargę wnosi się do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania. Komornik w terminie trzech dni od dnia otrzymania skargi sporządza uzasadnienie zaskarżonej czynności, o ile nie zostało ono sporządzone wcześniej, albo przyczyn jej zaniechania i przekazuje je wraz ze skargą i aktami sprawy do właściwego sądu, chyba że skargę w całości uwzględnia. O uwzględnieniu skargi komornik zawiadamia skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy.

§ 6. W przypadku stwierdzenia oczywistego naruszenia prawa przez komornika, sąd uwzględniając skargę, stosownie do okoliczności, może go obciążyć kosztami postępowania wywołanego skargą. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie stronom oraz komornikowi.

Skarga na czynności komornika jest środkiem zaskarżenia charakterystycznym dla postępowania egzekucyjnego. Skarga na czynności komornika przysługuje nie tylko w odniesieniu do czynności komornika wadliwych według skarżącego, ale również do zaniechania przez komornika czynności, do których zdaniem skarżącego był on zobowiązany. O zaniechaniu w rozumieniu art. 767 § 1 KPC można mówić w sytuacjach, gdy pomimo spoczywającego na komorniku obowiązku dokonania czynności wynikającego z przepisów postępowania, komornik jej nie podejmuje, a czynność ta jest istotna z punktu widzenia praw uczestników postępowania lub osób trzecich.

Co do zasady skarga na czynności komornika może odnosić się jedynie do kwestii natury formalnej, związanych z przebiegiem postępowania i rolą komornika w tymże postępowaniu. Natomiast nie stanowi ona środka zaskarżenia pozwalającego na wzruszenie np. merytorycznych podstaw tytułu wykonawczego. Innymi słowy, ten środek zaskarżenia służy wyłącznie do eliminacji czynności komornika dokonanych z naruszeniem przepisów postępowania. Natomiast w ramach skargi nie można skutecznie zwalczać czynności komornika, które jedynie naruszają prawo materialne.

Zasadą jest, że wszystkie czynności komornika mogą być przedmiotem skargi. Dotyczy to zarówno czynności wykonawczych, jak i decyzyjnych. Przepis art. 767 § 1 k.p.c. wprowadza zasadę zaskarżalności wszystkich czynności oraz zaniechań komornika. Jedynie konkretne przepisy ustawy wprowadzają wyjątki od tej zasady.

Skarga na czynności komornika odznacza się suspensywnością. Cecha ta polega na wstrzymaniu uprawomocnienia się orzeczenia (zarządzenia). Wniesienie więc skargi w przepisanym terminie powoduje wstrzymanie uprawomocnienia się zaskarżonej czynności komornika do chwili rozstrzygnięcia przez sąd rejonowy. Wniesienie skargi na czynność komornika co do zasady nie wstrzymuje jednak egzekucji.

Formularz skargi na czynności komornika

(fakultatywna forma złożenia skargi. Jej niezachowanie nie wywołuje negatywnych skutków prawnych dla skarżącego. Nadal istnieje możliwość złożenia skargi na piśmie lub w przypadkach przewidzianych w ustawie ustnie do protokołu (art. 870 i 986 k.p.c).

Art. 7672 k.p.c.

§ 1. Sąd rozpoznaje skargę w terminie tygodniowym od dnia jej wpływu do sądu, a gdy skarga zawiera braki formalne, które podlegają uzupełnieniu, w terminie tygodniowym od jej uzupełnienia.

§ 2. Wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego ani wykonania zaskarżonej czynności, chyba że sąd zawiesi postępowanie lub wstrzyma dokonanie czynności.

Art. 870 k.p.c.
§ 1. Wierzyciel lub dłużnik mogą zaskarżyć udzielenie przybicia w razie naruszenia przepisów o publicznym charakterze licytacji, o najniższej cenie nabycia i o wyłączeniu od udziału w przetargu. Skarga powinna być zgłoszona do protokołu licytacji. Nie ma skargi na udzielenie przybicia ruchomości ulegających szybkiemu zepsuciu.
§ 2. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.
§ 3. Jeżeli w ciągu dwóch tygodni skarga nie zostanie rozstrzygnięta, nabywca może w ciągu dalszego tygodnia zrzec się nabycia ruchomości i odebrać zapłaconą sumę.
§ 4. Gdy nabywca skorzysta z uprawnienia przewidzianego w paragrafie poprzedzającym albo gdy sąd odmówi przybicia, licytacja będzie uznana za niedoszłą do skutku.
Nie ma skargi na udzielenie przybicia ruchomości ulegających szybkiemu zepsuciu.
Art. 853 k.p.c.
§ 1. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, komornik, dokonując zajęcia, szacuje wartość zajętych ruchomości i oznacza ją w protokole zajęcia.
§ 2. Zastrzeżenia do oszacowania wartości dokonanego przez komornika wnosi się komornikowi do protokołu przy zajęciu ruchomości, a gdyby nie było to możliwe – w terminie trzech dni od dnia doręczenia odpisu protokołu zajęcia. W razie wniesienia zastrzeżeń komornik zamieszcza w protokole zajęcia wzmiankę o ich treści i wyznacza biegłego.
§ 3. O sposobie i terminie wniesienia zastrzeżeń do oszacowania wartości komornik poucza strony, dokonując zajęcia, a jeżeli zajęcia dokonano pod nieobecność strony – przy doręczeniu protokołu zajęcia.
§ 4. Jeżeli komornik uzna, że w celu oszacowania wartości należy wezwać biegłego, albo wierzyciel lub dłużnik wniósł zastrzeżenia, oszacowania wartości dokonuje komornik na podstawie opinii biegłego przy samym zajęciu, a gdyby to nie było możliwe, w terminie późniejszym. Jeżeli wartość zajętej ruchomości według oceny komornika przekracza dwadzieścia pięć tysięcy złotych, komornik wzywa do oszacowania wartości biegłego.
§ 5. Jeżeli oszacowanie wartości zajętych ruchomości następuje po sporządzeniu protokołu zajęcia, komornik dokonuje tego oszacowania w drodze postanowienia.
Skarga z art 853 k.p.c. nie jest tożsama ze skargą na czynności komornika uregulowaną w art. 767 k.p.c. Jedynym skutkiem jej wniesienia jest konieczność dopuszczenia przez komornika dowodu z opinii biegłego.
Art. 986 k.p.c. Skargę na czynności komornika w toku licytacji aż do zamknięcia przetargu zgłasza się ustnie sędziemu albo referendarzowi sądowemu nadzorującemu licytację, który natychmiast ją rozstrzyga.
Skargę wnosi się do komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał jej dokonania. Komornik w terminie 3 dni od dnia otrzymania skargi na piśmie sporządza uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności, o ile nie zostało ono sporządzone wcześniej, albo przyczyn jej zaniechania i przekazuje je wraz ze skargą i z aktami sprawy do właściwego sądu, do którego skargę wniesiono, chyba że skargę w całości uwzględnia. O uwzględnieniu skargi komornik zawiadamia skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy.
1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa o komornikach sądowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 771). Zgodnie z przepisem art. 298 ust. 4 wspomnianej ustawy  do skarg na czynności komornika składanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepis art. 767 § 5 ustawy zmienianej w art. 261, z tym że skargi na czynność komornika dotyczące postępowań egzekucyjnych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy komornik, w przypadku braku podstaw do ich uwzględnienia, przekazuje sądowi właściwemu zgodnie z przepisami dotychczasowymi tj. sąd przy którym działa komornik bądź w razie wyboru komornika poza właściwością ogólną – sąd w którego okręgu toczyłaby się egzekucja gdyby wierzyciel nie wybrałby komornika.
W wyniku postępowania wszczętego na skutek skargi na czynności komornika sąd może: 1) w całości lub w części uwzględnić skargę, w takim zakresie, w jakim była uzasadniona (np. uchylić wadliwą czynność komornika); 2) oddalić skargę, jeśli nie znajdzie w postępowaniu komornika żadnych uchybień; 3) odrzucić skargę, jeśli została złożona po terminie lub z innych przyczyn była niedopuszczalna (np. gdy w konkretnym przypadku przysługuje inny środek zaskarżenia).
Art. 7673 k.p.c.
§ 1. Sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również skargę, której braków nie uzupełniono w terminie. Na postanowienie sądu o odrzuceniu skargi służy zażalenie.
§ 2. Przepis art. 759 § 2 stosuje się.
Na postanowienie sądu rejonowego uchylające czynność komornika, wydane w wyniku rozpoznania skargi na czynności komornika, przysługuje zażalenie do sądu drugiej instancji wówczas, gdy zaskarżone postanowienie zmierza do zakończenia postępowania.
Jeśli zachodzi taka potrzeba niezależnie od zaistnienia przesłanek odrzucenia skargi, sąd ma obowiązek podjęcia czynności na podstawie art. 759 § 2 k.p.c., a więc czynności w ramach nadzoru judykacyjnego.
Od skargi na czynności komornika pobiera się opłatę stałą w kwocie 50 zł.