Nowelizacja upadłości konsumenckiej – omówienie zmian

24 marca 2020 r. wejdzie w życie ustawa z 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw (t.j.: Dz. U. 2019 r. poz. 1802, dalej jako: u.z.p.u.19). O zmianach jakie mają zostać wprowadzone przez ustawę z 30 sierpnia 2019 r. pisaliśmy już wielokrotnie:

  1. 15 września 2019 r.

  2. 28 lipca 2019 r. 

  3. 9 czerwca 2019 r.

  4. 3 kwietnia 2019 r. 

  5. 20 marca 2019 r. 

  6. 11 czerwca 2018 r. 

Znowelizowane przepisy  ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 498, dalej: p.u.) przyniosą niewątpliwie nową erę upadłości konsumenckiej. Wbrew oczekiwaniom podsycanym przez doniesienia medialne niekończenie nowe rozwiązania prawna będą pro favorem debtor (działały na korzyść dłużnika). Niewątpliwie dzięki u.z.p.u.19. dostęp do upadłości konsumenckiej uzyska niemal każda, nawet nierzetelna, osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Wszystko za sprawą art. 1 pkt 57 u.z.p.u.19, który pomimo krótkiej treści: „uchyla się art. 4914” rewolucjonizuje dotychczasowe zasady rządzące powyższą materią. Pod uchylonym bowiem artykułem kryły się negatywne przesłanki ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

art. 4914 p.u.

1. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
2. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:
1)w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe według przepisów tytułu niniejszego, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,
2)ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono na podstawie przepisu art. 49120,
3) dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,
4) czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli
– chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
3. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
4. Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dane podane przez dłużnika we wniosku są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
5. Do wniosku o ogłoszenie upadłości złożonego przez wierzyciela ust. 2-4 nie stosuje się.
Od 24 marca 2020 r.  jeżeli niewypłacalna osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej wniesie o swoją upadłość, to uzyska ją bez względu na to, w jaki sposób w tę niewypłacalność popadła. Wobec tak znaczącej liberalizacji przepisów samo ogłoszenie upadłości będzie formalnością i dla rzeczywiście niewypłacalnego dłużnika stanowić będzie w zasadzie formę oświadczenia.

Jednakże popadnięcie w stan upadłości nie będzie oznaczało, że dłużnik na pewno skorzysta z dobrodziejstwa umorzenia zobowiązań. Obecnie samo ogłoszenie upadłości także nie oznacza równocześnie umorzenia zobowiązań. Jeśli jednak dłużnik nie podał nieprawdziwych okoliczności we wniosku (np. co do swojego majątku) ani umyślnie nie zataił faktu istnienia którejś z przesłanek negatywnych ogłoszenia upadłości to jest pewne, że w przyszłości po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego i wykonania ew. planu spłaty jego zobowiązania zostaną umorzone.

W postępowaniach wszczynanych po 24 marca 2020 r. sąd będzie odmawiał ustalenia planu spłaty wierzycieli (po którego realizacji następuje umorzenie pozostałych długów) lub umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty, ewentualnie warunkowego umorzenia bez ustalenia planu spłaty (nowa ścieżka, nieznana w obecnie obowiązującym prawie), jeśli:

Strony: strona 1, strona 2