Dopuszczalność zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie zabezpieczenia majątku dłużnika wydane w postępowaniu zabezpieczającym prowadzonym po złożeniu wniosku o ogłoszenie jego upadłości

Uchwała
Sądu Najwyższego – Izba Cywilna
z dnia 11 kwietnia 2019 r.
III CZP 108/18

Na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie zabezpieczenia majątku dłużnika wydane w postępowaniu zabezpieczającym prowadzonym po złożeniu wniosku o ogłoszenie jego upadłości przysługuje zażalenie (art. 741 k.p.c. w związku z art. 37 zdanie pierwsze i z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, t.j. Dz U. z 2019 r. poz. 498, dalej: p.u.).

Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku dłużnika “F.” sp. z o.o. w Ł. o ogłoszenie upadłości, z udziałem tymczasowego nadzorcy sądowego M. W. po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 11 kwietnia 2019 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w Ł. postanowieniem z dnia 26 października 2018 r., sygn. akt XIII Gz (…), “Czy w postępowaniu wszczętym w przedmiocie ogłoszenia upadłości po dniu 1 stycznia 2016 roku dopuszczalne jest zażalenie na postanowienie o zabezpieczeniu majątku dłużnika poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego?” podjął uchwałę: Na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie zabezpieczenia majątku dłużnika wydane w postępowaniu zabezpieczającym prowadzonym po złożeniu wniosku o ogłoszenie jego upadłości przysługuje zażalenie (art. 741 k.p.c. w związku z art. 37 zdanie pierwsze i z art. 33 ust. 1 p.u.

Art. 36 p.u. Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości sąd na wniosek albo z urzędu może dokonać zabezpieczenia majątku dłużnika. W przedmiocie zabezpieczenia sąd orzeka niezwłocznie.

Postępowanie zabezpieczające w postępowaniu o ogłoszenie upadłości ma na celu czasowe zabezpieczenie majątku dłużnika na potrzeby ewentualnego późniejszego postępowania upadłościowego. Powinno być tak ukształtowane decyzjami sądu, aby nie zaszkodzić w prowadzeniu działalności gospodarczej dłużnikowi, w stosunku do którego wniosek jest nieuzasadniony, a z drugiej strony – tak, aby uniemożliwić nieuczciwemu dłużnikowi dalsze wyzbywanie się majątku ze szkodą dla wierzycieli. Ze względu na zamiar znacznego skrócenia postępowania o ogłoszenie upadłości, ustawodawca zrezygnował z obligatoryjnego zabezpieczenia w sprawach wszczynanych na wniosek dłużnika. W każdym zatem wypadku sąd ocenia potrzebę zabezpieczenia, czy to z urzędu czy na wniosek i decyduje, czy jest ono konieczne.