Zaliczenie wierzytelności na poczet ceny nabycia w toku egzekucji z nieruchomości

Uchwała
Sądu Najwyższego – Izba Cywilna
z dnia 12 lipca 2018 r.
III CZP 60/18

Nabywca licytacyjny nieruchomości, który dokonuje na podstawie art. 968 § 2 k.p.c. zaliczenia na poczet ceny nabycia wierzytelność innego wierzyciela za jego zgodą, błędnie przyjmując, że wierzytelność ta z uwagi na jej wysokość i zasady pierwszeństwa zaspokojenia wynikające z art. 1025 k.p.c. znajduje pokrycie w cenie nabycia, powinien zostać wezwany przez sąd do uiszczenia brakującej części ceny w terminie określonym w art. 967 k.p.c., pod rygorem przewidzianym w art. 969 § 1 k.p.c.

Art. 967 k.p.c. Po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu komornik wzywa licytanta, który uzyskał przybicie (nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy Ministra Finansów cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce. Na wniosek nabywcy komornik może oznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak miesiąca.

Art. 968 k.p.c.

Wierzytelności z tytułu podatku VAT powstałe w okresie rozliczeniowym w którym ogłoszono upadłość

Art. 245a ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 2344, dalej: p.u.)

1. Wierzytelność za okres rozliczeniowy, w trakcie którego została ogłoszona upadłość, w szczególności z tytułu czynszu najmu lub dzierżawy, podatków lub składek na ubezpieczenia społeczne, ulega z mocy prawa proporcjonalnemu podziałowi na część traktowaną jak wierzytelność powstała przed dniem ogłoszenia upadłości oraz część traktowaną jak wierzytelność powstająca po dniu ogłoszenia upadłości.

2. Jeżeli przedmiot leasingu nie stanowi u korzystającego upadłego środka trwałego w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1888, z późn. zm.), do umowy leasingu przepis ust. 1 stosuje się.

3. Jeżeli rozliczenie należności publicznoprawnych wymaga sporządzenia deklaracji lub innego tego typu dokumentu obejmujących rozliczenie, obie części wierzytelności, o której mowa w ust. 1, ujmowane są w odrębnych deklaracjach lub innych tego typu dokumentach.

Przepis art. 245a p.u. został wprowadzony ustawą z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1508, dalej: p.r.) i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2016 r. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu wierzytelność z tytułu podatku VAT za okres rozliczeniowy, w trakcie którego ogłoszono upadłość, ulega z mocy prawa proporcjonalnemu podziałowi na część traktowaną, jak wierzytelność powstała przed dniem ogłoszenia upadłości oraz część traktowaną jak wierzytelność powstająca po ogłoszeniu upadłości. W przepisie art. 245a ust. 3 ustawodawca odniósł się do “technicznych” konsekwencji podziału wierzytelności za dany okres rozliczeniowy. Jeżeli odrębne przepisy wymagają sporządzenia deklaracji lub innego tego typu dokumentu obejmującego rozliczenie, obie części wierzytelności ujmowane są w odrębnych deklaracjach. Problem ze stosowaniem przepisu art 245 ust. 3 p.u. wynika z tego, że ustawa z dnia 1 grudnia 2016 r.o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 2024) wprowadziła zmiany do artykułu 99 ust. 11b ustawy o VAT nakładając na przedsiębiorców obowiązek elektronicznej wysyłki deklaracji VAT. Wysyłka elektroniczna nie dotyczy wyłącznie deklaracji VAT-7 cz VAT-7K ale również i deklaracji VAT-UE (składają ją przedsiębiorcy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych), jak i deklaracji VAT-27 (składają ją przedsiębiorcy dokonujący transakcji krajowych z odwrotnym obciążeniem). Elektroniczna wysyłka deklaracji VAT obowiązywała już część podatników począwszy od rozliczenia za pierwszy okres w 2017 r ale od 2018 roku zobowiązani do formy elektronicznej są już wszyscy podatnicy bez wyjątków. Obecnie nie jest możliwe złożenie drogą elektroniczną dwóch deklaracji VAT za ten sam okres rozliczeniowy. System po prostu nie przyjmuje drugiej deklaracji.  Rozwiązanie tego problemu wymaga niewątpliwie podjęcia technicznych zabiegów.

 

 

Wniosek wierzyciela o otwarcie postępowania sanacyjnego

Wniosek o otwarcie każdego postępowania restrukturyzacyjnego może złożyć wyłącznie dłużnik. 

Art. 7 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 1508, dalej: p.r.)

1. O ile ustawa nie stanowi inaczej, postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika.
2. Przez wniosek restrukturyzacyjny należy rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

W drodze wyjątku od tej zasady, wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego mogą obok dłużnika, ale tylko w odniesieniu do osób prawnych, także złożyć:

  1. kurator ustanowiony w trybie art. 42 § 1 Kodeks cywilny (k.c.)
    § 1. Kuratora ustanawia się na okres nieprzekraczający roku. W szczególnie uzasadnionych przypadkach można przedłużać ustanowienie kuratora na czas oznaczony, jeżeli czynności kuratora, o których mowa w art. 42 § 3, nie mogły zostać zakończone przed upływem okresu, na który został ustanowiony.
    § 2. Jeżeli czynności podjęte przez kuratora nie doprowadziły do powołania lub uzupełnienia składu organu osoby prawnej uprawnionego do jej reprezentowania albo jej likwidacji, występuje on niezwłocznie z wnioskiem do sądu rejestrowego o rozwiązanie osoby prawnej. Nie narusza to uprawnień kuratora do wystąpienia z żądaniem rozwiązania osoby prawnej na podstawie odrębnych przepisów.
  2. wierzyciel osobisty, o ile dłużnik jest niewypłacalną osobą prawną.

Art. 283 p.r.